Geen categorie

Toen ik een tijdje geleden aan de slag ging met een eenvoudig instructiefilmpje, merkte ik dat verschillende smartphones en software anders reageren op verticaal gefilmde beelden. Adobe Premiere Elements, een van de vele softwarepakketten voor videomontage, gaf een foutmelding en wilde verticaal gefilmde beelden van de Iphone 6 bijvoorbeeld al helemaal niet importeren. Als je tijdens het filmen van liggend naar staand gaat, kan het beeld wel geïmporteerd worden, waarbij het gefilmde beeld kantelt… leuk effect maar niet erg professioneel. Staande foto’s pakt ie wel, maar daar doet ie rare dingen mee. Inmiddels is dit wel een beetje veranderd, en uiteindelijk kun je alles met de nodige software wel roteren en vergroten of verkleinen en aan het liggende beeldformaat aanpassen, maar het eindresultaat wordt na al die bewerkingen toch altijd minder. Bovendien is het een hoop gedoe. En horizontaal gefilmde beelden zijn (van nature) veeeel mooier.

Dus, om problemen te voorkomen: altijd horizontaal filmen als je wilt dat je video op YoyTube of monitor er professioneel uitziet!!
Afijn, kijk maar even naar het filmpje

Een van de meest aantrekkelijke knoppen op een videocamera is de zoomknop (op een smartphone trouwens meestal geen knop maar een beweging van je vingers op het touchscreen, maar dit terzijde). Voor veel amateurs is die knop moeilijk te weerstaan, net als het maken van bewegingen terwijl je filmt trouwens. Ik zal je iets verklappen: een professionele filmer gebruikt de zoomknop vrijwel alleen om zijn kader te bepalen, dus VOOR hij de record-knop indrukt en de opname start. Kijk maar eens naar een documentaire of speelfilm op televisie. Jaaaa, er wordt bewogen en gezoomd ook echt wel eens, maar dan met ervaren handen en veel hulpmiddelen zoals statieven en rails en dolly’s (een statief op wielen). Voor de startende filmer is het advies: blijf van die knop af en houd de camera stil, je zult verbaasd staan van het resultaat.

Nou ja, iedereen leert op een andere manier wat er voor hem of haar te leren valt, maar een van de dingen die ik heb gemerkt bij het trainen van mensen (in wat dan ook), is dat leren door ervaring veel beter beklijft dan leren door een lesboek, of een trainer die je vertelt wat je moet doen. Als je heb ervaren wat het effect is van een bepaalde manier van werken, dan begin je pas echt te begrijpen waarom iets werkt of niet werkt. Dat geldt voor mij als trainer en dus ook voor de cursisten.

Als je met je smartphone in belhouding (staand) filmt en je beelden altijd direct op Facebook zet, is er niets aan de hand. Maar wil je meer met je materiaal en ga je het monteren, of je vertoont je filmpje op een televisie, dan zie je ineens dat er iets misgaat. De telefoon (of een tablet) is zo smart om het beeld te kantelen als je het toestel kantelt, maar de tv kun je niet op zijn kant zetten…

Afijn, dat is dus de regel. Totdat je de uitzondering tegenkomt, die de regel omverwerpt. Zo kwam ik laatst in een groot winkelbedrijf een mooie display tegen, waar op een keurig geïntegreerd beeldscherm foto’s en een kort promotiefilmpje werden vertoond. Het ding was levensgroot, en… rechtopstaand. En wat schetst mijn verbazing: de foto’s vulden het hele beeldscherm maar het filmpje was horizontaal gemaakt. Het leek erop dat het ofwel in het oude tv-formaat 3:4 was gefilmd, of dat aan de zijkanten beeld was weggevallen. Maar het resultaat was in elk geval dat het filmpje maar een klein deel van het scherm in beslag nam. De rest was zwart. Een gemiste kans voor het bedrijf en jammer van de investering in zowel de presentatiezuil als het filmpje.

Om dit soort dingen allemaal slimmer aan te pakken, moet je niet alleen de regel kennen maar ook het waarom ervan. Dan kan je beginnen met experimenteren en op een creatieve manier de regels overboord gooien. En dan wordt het pas echt leuk!

Natuurlijk is er de laatste jaren wel heel veel veranderd als het gaat om videotechnologie. De lenzen van camera’s zijn veel beter in staat om hoogwaardige kwaliteit beelden te produceren. Ze zijn lichtgevoeliger en makkelijker te bedienen. Vroeger kreeg je in de automatische stand bijvoorbeeld al snel problemen met scherpstellen: de lens stelde in de autofocus modus scherp op het midden van het beeld, dus het gezicht van degene die je filmde (en dat volgens de regelen der compositiekunst net even uit het midden in het kader stond), was wazig en het behang achter hem of haar, gestoken scherp. Als er iets minder licht beschikbaar was, sloeg het beeld direct dicht, als je van buiten naar binnen ging, was de overgang van kunstlicht naar daglicht te zien als een erg lelijke verandering in kleur. Tegenwoordig kan je je heel wat gemak permitteren met de automatische instellingen voor focus, licht en kleur. Of je nu met een camcorder, een fototoestel met filmfunctie of een smartphone filmt, het resultaat is eigenlijk al snel het aanzien waard.
Technisch gesproken dan.

Toch zijn er nog wel wat dingen waar je over na kunt denken alvorens je naar de winkel gaat om je nieuwe videospeeltjes aan te schaffen.

1. Wil je vooral flexibel zijn en op elk moment klaar om vast te leggen wat er voor je lens gebeurt? Zonder al te veel extra gewicht in accessoires? Kies je voor het gemak van de automatische instellingen?

2. Ga je planmatig te werk en wil je vooral kunstzinnige beelden produceren, waarbij veel tijd wordt besteed aan de compositie en het licht?

3. Wil je op stap met de camera om documentaire te filmen, snel inspelend op wat er gebeurt maar ook met de mogelijkheid om af en toe stil te staan en met zelf gekozen instellingen iets moois te maken van een landschap, een gebouw, of scène?

Als het antwoord op vraag 1 ja is, dan zou ik een smartphone aanschaffen. Dan heb je je eigen broekzak-camcorder altijd bij de hand en kan je met een paar simpele handelingen aan de slag. En je kunt er nog mee bellen ook.
Als het antwoord op vraag 2 ja is, dan is een digitale spiegelreflexcamera met filmfunctie iets voor jou. Je moet wel even oefenen, maar je kunt prachtig spelen met de scherptediepte in het beeld. Schaf er wel een goed statief bij aan, dan is het beeld ook stabiel.
Vraag 3 schetst de werkwijze van de documentairemaker, die een verhaal vertelt over een onderwerp dat hij uit de wereld om hem heen opduikt. De flexibiliteit en het lichte gewicht van een goede camcorder komen van pas. Overweeg wel een camera waar niet alleen een extra microfoon op aangesloten kan worden maar ook een koptelefoon.

Wat je ook kiest, bedenk dat het uiteindelijk niet zoveel uitmaakt wat voor apparatuur je gebruikt en hoeveel je ervoor hebt betaald. Want het is de filmer die het verhaal vertelt, niet de camera.

Tot zover, ik wens je veel plezier met filmen! En als je nog meer vragen hebt, bel of mail gerust.

Wil jij meer halen uit je digitale videocamera? Kijk hier naar het aanbod.